Strengere handhaving op schijnzelfstandigheid zzp’ers

Als het aan het kabinet ligt komen er duidelijkere regels over de beoordeling van arbeidsrelaties. Deze regels moeten ertoe leiden dat het grijze gebied tussen werknemers en zelfstandigen wordt verkleind. Het plan is om per 1 januari 2025 te gaan handhaven op schijnzelfstandigheid. We leggen je uit hoe het zit. 
 

Wanneer is er sprake van schijnzelfstandigheid? 

Schijnzelfstandigheid. Het woord zegt het eigenlijk al; je lijkt zelfstandige, maar bent het eigenlijk niet. In deze situatie neemt een zelfstandig ondernemer een opdracht aan als ondernemer, maar eigenlijk is hij of zij in (verkapte) loondienst. Denk bijvoorbeeld aan een zelfstandig ondernemer die een jaar lang, 40 uur per week voor dezelfde opdrachtgever werkt en officieel vakantie moet opvragen. De opdrachtgever heeft gezag en stelt eisen zoals het verplichten van de zelfstandig ondernemer om de klus zelf uit te voeren. 

Ziet de Belastingdienst de relatie tussen opdrachtgever en opdrachtnemer als dienstverband? Dan wordt dit als schijnzelfstandigheid bestempeld, met alle negatieve financiële gevolgen van dien. Dit kan zelfs gebeuren als je al jaren zzp'er bent.
 

De Belastingdienst wil iets doen tegen schijnzelfstandigheid

Om iets tegen de schijnzelfstandigheid te doen, kondigde het kabinet onlangs een aantal maatregelen aan: 

1. Verduidelijking regels beoordeling arbeidsrelatie en rechtsvermoeden: wanneer werk je als werknemer en wanneer als zelfstandige? 
2. Het creëren van een gelijker speelveld voor contractvormen van werknemers en zelfstandigen.
3. Verbetering en versterking van de handhaving op schijnzelfstandigheid per 1 januari 2025.

In het Belastingplan voor 2023 is al de versnelde afbouw van de zelfstandigenaftrek en het stoppen van de opbouw van de fiscale oudedagsreserve per 2023 opgenomen. Verder zit er ook al schot in het plan wat betreft de invoering van de verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zzp’ers.
 

Versterken en verbeteren handhaving

Het kabinet wil het handhavingsmoratorium per 1 januari 2025 volledig opheffen. Simpel gezegd houdt dit in dat ze vanaf 2025 willen gaan handhaven op schijnzelfstandigheid. Hiertoe gaat de Belastingdienst actief samenwerken en hulp bieden aan partijen die willen en kunnen voldoen aan de fiscale en sociale verplichtingen. Ook gaat de fiscus meer aandacht besteden aan dossiers waar onzekerheid bestaat over de juiste typering van de arbeidsrelatie. Meer duidelijkheid over deze strengere handhaving is er nog niet. 
 

Wanneer werk je als zelfstandige en wanneer als werknemer?

Het kabinet wil de regelgeving omtrent arbeidsrelaties verduidelijken. Ze wil de regels die zijn ontstaan vanuit de rechtspraak structureren door de drie hoofdelementen (materieel gezag, inbedding werk, zelfstandig ondernemerschap) in de regelgeving vastleggen:

1. Worden er instructies gegeven en wordt er toezicht gehouden op het werk?
2. Is het werk organisatorisch in te passen in de organisatie van de opdrachtgever?
3. Is er sprake van zelfstandig ondernemerschap binnen een arbeidsrelatie? Dit is dan een duidelijk signaal dat er geen sprake is van een arbeidsovereenkomst.

Deze drie topics worden de komende tijd nog verder ingevuld en uitgewerkt. Het plan is dat voor de zomer het conceptwetsvoorstel ter internetconsultatie wordt aangeboden. Begin 2024 zal dan een wetsvoorstel volgen.

“Internetconsultatie is een vorm van consultatie waarbij burgers, bedrijven en instellingen online informatie krijgen over wetsvoorstellen en hier suggesties over kunnen doen.” 

Wil je op de hoogte blijven van het laatste fiscale nieuws? Check onze nieuwspagina en volg ons op LinkedIn.